Tarçın Nedir, Nasıl Kullanılır?

Tarçın, hoş kokusu ve aroması ile mutfaklarda kendine yer edinmiş bir baharattır. Geleneksel tıpta Uzakdoğu’da sıkça kullanılmış olan bu baharat günümüzde tatlılarda, çaylarda, besin takviyelerinde ve kozmetik ürünlerde kendine geniş bir yer edinmiştir. Tarçın faydaları ile öne çıkan baharatlardan bir tanesidir. Tarçının faydaları ve kullanımını sizlerle paylaşıyoruz.

Tarçın Nedir?

Tarçın, Cinnamomum cinsine ait birkaç farklı ağaç türünün iç kabuklarından elde edilen bir baharattır. Tarçın ağaçları kabuklarından elde edilen bu baharat ağırlıklı olarak mutfaklarda, tatlı ve tuzlu yemeklerde, kahvaltılık gevreklerde, atıştırmalık ürünlerde, çay ve geleneksel yiyeceklerde aromatik bir çeşni ve lezzet verici olarak kullanılır. Genelde toz tarçın haliyle kullandığımız bu ürünün çubuk tarçın/kabuk tarçın seçenekleri de bulunmaktadır. Çubuk tarçın halde kullanımı bitki çayları ve tatlı şurupların yapımı için pratik bir seçenektir. Tarçının aroması, tarçın yağı olarak bilinen ana bileşen Sinnamaldehid’den gelmektedir.

Çubuk tarçın, bazı ağaç türlerinin ürettiği baharat ürünlerinin genel adıdır. Bu ağaçların hepsi Lauraceae ailesindeki Cinnamomum cinsinin üyeleridir. Kıymetli bir bitki olduğu için farklı yöntemlerle hazırlanan farklı tarçın çeşitleri vardır. Ancak Çin ve Seylan tarçını en sık kullanılan iki türüdür. Çin tarçını, tarçın bitkisinin odunsu tarafından yapılır. Seylan tarçınında ise bu odunsu kısım çıkarılır. Cinnamomum verum bazen "gerçek tarçın" olarak kabul edilir, ancak uluslararası ticarette çoğu tarçın Cassia olarak da adlandırılan farklı bir tür tarçın kullanılır.

Tarçın antik çağlardan bu yana bilinen bir üründür. Tarçın, antik milletler arasında o kadar büyük bir ilgi görülmüştür ki krallara ve tanrılara uygun bir armağan olarak kabul edilmiştir. Apollon tapınağında tarçın kalıntıları olduğu arkeolojik kazılarda kaydedilmiştir. Eski Mısır'da tarçın, mumyaları korumak için kullanılmıştır. Tarçın Hindistan, Sri Lanka, Bangladeş ve Myanmar'a özgü bir üründür.

Tarçının Faydaları Nelerdir?

Eşsiz tadı ve kokusu ile mutfaklarımıza yüzyıllardır tat katan bu baharatın sağlığa da pek çok faydası olduğu çeşitli çalışmalarla gösterilmiştir:

• Zengin antioksidan içeriğine sahiptir. Tarçın bu özelliğiyle vücudunuzu serbest radikallerin neden olduğu oksidatif hasardan koruyabilir (1).
• Tarçının antienflamatuar özelliği vücudunuzun enfeksiyonlarla savaşmasına ve doku hasarını onarmasına yardımcı olur (2).
• Tarçının “iyi” HDL kolesterol düzeylerini de arttırdığı ve kan basıncını düşürebilfiği gözlemlenmiştir (3).
• İnsülin, metabolizmayı ve enerji kullanımını düzenleyen önemli hormonlardan biridir. Tarçın insülin direncini önemli ölçüde azaltabilir ve bu hormonun düzgün şekilde çalışmasına yardımcı olabilir (4).
• Tarçının yemeklerden sonra kan dolaşımına giren glikoz miktarını azalttığı gözlenmiştir. Bu özelliğiyle tarçın, kan şekeri seviyesini düşürür (5).
• Tarçın bakteriyel ve mantar enfeksiyonlarıyla mücadele eder. Tarçının ana aktif bileşenlerinden biri olan cinnamaldehyde, çeşitli enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olur. Tarçın yağının mantarların neden olduğu solunum yolu enfeksiyonlarını üzerinde etkili olduğu gözlemlenmiştir (6).

Tarçın Nasıl Tüketilir?

Tarçının iki yaygın kullanımı bulunmaktadır. Toz tarçın ve çubuk (kabuk) tarçın olarak kullanılır. Kabuk tarçın genelde demleme işlemlerinde kullanılırken toz tarçın genellikle hamur işi ve yemek yapımında kullanılır. Ek olarak bitkisel çaylarda sık sık kullanılan toz tarçın sade ya da diğer bitkiler ile karıştırılarak sıcak su içerisinde demlendikten sonra tüketilebilir. Toz tarçını dilerseniz içecek ve tatlılarınızın üzerine sunum sırasında da ekleyebilirsiniz.

Tarçın doğal beslenmenin yanı sıra takviyeler ile de tüketilebilir. İçerisindeki ana bileşen maddesinin faydalı etkilerinden yararlanmak isteyenler tarçın ekstresi, tarçın yağı, kapsül ve tablet tarçın ürünlerini diyetlerine eklerler.

Tarçın Meksika'da çikolata yapımında sıklıkla kullanılan bir malzemedir. Ayrıca tavuk ve kuzu yemeklerinde kullanılır. Amerika’da tarçın ve şeker genellikle tahıllar, tostlar, meyveler ve özellikle tart gibi hamur bazlı yiyecekleri tatlandırmak için kullanılır. Türk mutfağında hem tatlı hem tuzlu yemeklerde kullanılmaktadır. Toz tarçın uzun dönemler Fars mutfağında lezzeti arttırmak için çok çeşitli çorbalar, içecekler ve tatlılar eşliğinde kullanılan bir baharat olmuştur.

Kabuk Tarçın Nasıl Tüketilir?

Kabuk tarçın baharat olarak ve tatlandırıcı malzeme olarak aşçılıkta kullanılmaktadır. Kabuk tarçın da tıpkı toz tarçın gibi sıcak suda demlenerek çay haline getirilebilir. Toz tarçına göre sudan ayrıştırılması çok daha kolay olduğu için tercih edilir.

Çeşitli şekillerde tüketilebilen bir bitkisel ürün olan turna yemişinin ne olduğu ve nasıl kullanıldığı hakkında detaylı bilgi edinmek için “Turna Yemişi Nedir, Nasıl Kullanılır?” makalesine göz atabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Tarçın Sakinleştirir mi?

Stabil olmayan kan şekeri seviyeleri, özellikle hipogliseminin neden olduğu açlık hissinin artışına, ani yorgunluğa ve anksiyeteye neden olabilir. Tarçının açlık glikozunu azaltırken insülin duyarlılığını arttırdığı gözlemlenmiştir. Bu, gün boyunca kan şekeri seviyenizi sabit tutarken vücudunuzun insüline tepki verme şeklini geliştirmeye yardımcı olur. Böylece kendinizi daha sakin ve dingin hissedebilirsiniz.

Tarçın İltihaba İyi Gelir mi?

Tarçın yağı, bazı mantar enfeksiyonlarının tedavisinde yardımcı olabilir. 2016 yılında yapılan bir laboratuvar çalışmasında, tarçın yağının kan dolaşımını etkileyen bir Candida tipine karşı etkili olduğu bulunmuştur. Bunun antimikrobiyal özelliklerinden kaynaklanıyor olabileceği düşünmektedir.

Tarçın En Çok Neye İyi Gelir?

Tarçına kendine özgü kokusunu ve tadını veren organik bileşiğe sinnamaldehit denir ve bu madde, güçlü bir mantar ilacı ve aynı zaman anti-mikrobiyaldır. Bu özelliği ile tarçın, enfeksiyonu gidermek, kan basıncını düşürmek, kan şekerini stabilize etmek ve insülin duyarlılığını iyileştirmek gibi tıbbi amaçlarla kullanılmıştır (7).

Tarçın Kalbe İyi Gelir mi?

Tip 2 diyabetli kişilerle yapılan bir araştırmada, günde 1 gram veya yaklaşık yarım çay kaşığı tarçın tüketiminin kan değerleri üzerinde yararlı etkilere sahip olduğu, kötü LDL kolesterol ve trigliserit seviyelerini azaltırken “iyi” HDL kolesterol sabit kaldığı gözlemlenmiştir (8).

Daha yakın zamanlarda yapılan bir başka çalışmada ise, günde sadece 120 mg tarçın tüketiminin benzer etkilere sahip olabileceği sonucuna varılmıştır. Ayrıca bu çalışmada, tarçının “iyi” HDL kolesterol düzeylerini de arttırdığı gözlemlenmiştir. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda ise, tarçının kan basıncını düşürdüğü görülmüştür. Tüm bu faktörler birleştiğinde, tarçının kalp hastalığı riskini büyük ölçüde azaltabileceği söylenebilir (9).

Tarçın Cinsel Gücü Arttırır mı?

Antik çağlardan beri tarçının afrodizyak etkileri olduğu düşünülmüştür. M.Ö 2500’den kalma Çin ve Hint kutsal yazılarında, tarçının tıbbi olarak ve cinsel uyarıcı olarak kullanımıyla ilgili ayrıntılı talimatlar anlatılır. Eski Mısır papirüslerinde ve İncilin çeşitli kısımlarında da adı geçen tarçını Romalılar, sadece yiyecek ve şaraplarını tatlandırmak için değil, uyarıcı ve afrodizyak özelliklerinden faydalanmak için de tercih etmişlerdir.

Bilimsel olarak tarçının cinsel güç üzerindeki etkisi kesin olmasa da baştan çıkarıcı ve baskın kokusu bir afrodizyak olarak görülmesine sebep olmuş olabilir.

Fazla Tarçın Zararlı mı?

İki farklı tarçın türü vardır. Bunlardan biri olan Cassia (Çin tarçını), hepimizin tanıdık olduğu ve yaygın kullanılan tarçın türüdür. Gerçek tarçın olarak bilinen Seylan ise daha hafif ve acı bir tada sahiptir. Cassia tarçın, Seylan tarçınından çok daha ucuzdur ve bu sebeplemarketlerde daha yaygın olarak bulunur. Cassia tarçını az miktarlarda tüketmek güvenli olsa da, çok fazla tüketmek sağlık sorunlarına neden olabilir. Bunun sebebi ise kumarin adı verilen bileşiği yüksek miktarda içermesidir. Araştırmalar, çok fazla kumarin yemenin karaciğere zarar verebileceğini göstermektedir (10). Günde 1 tatlı kaşığı Çin tarçını tüketilebilir.

Kabuk Tarçın Nasıl Öğütülür?

Bir havanla veya ince rende kullanarak çubukları öğütebilirsiniz. Eğer kendi baharatlarınızı öğütmeyi planlıyorsanız, elektrikli bir baharat değirmeni satın almak da mantıklı bir seçenektir. Tarçın öğütmek için bir kahve değirmeni de kullanabilirsiniz.

Kabuk Tarçın Kaç Kez Kullanılır?

Kabuk tarçın tek kullanımlık olmayıp birden çok kez kullanılabilir. 1 adet kabuk tarçını ortalama 3-4 kez kullanabilirsiniz.

Tarçın Nasıl Saklanır?

Öğütülmüş tarçını saklamak, diğer öğütülmüş baharatları saklamaktan farklı değildir. Yalnızca güneş ışığından uzakta, sıcak olmayan, karanlık ve serin bir yerde tutmanız yeterlidir. Baharatı sakladığınız kabın, ağzının kapalı olduğundan emin olun. Sıkı kapaklı bir kap nemi uzak tutar ve böylece tarçın kabuğunun ve çubuğunun yıllarca dayanmasını sağlar.

Hemen hemen tüm tarçın paketlerinin üzerinde son kullanma tarihleri bulunur. Bu tarih, ürünün ne kadar süre taze kalacağı konusunda size kesin bilgi verecektir.

Tarçın Metabolizmayı Hızlandırır mı?

Tarçın metabolizmayı hızlandırması ve kilo kaybı sürecine yardımcı olması ile bilinen bir üründür.

Tarçının metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olup olamayacağı bilinmemekle birlikte, kilo vermeye çalışanlar için yararlı olabileceğine dair bazı kanıtlar vardır. 2012 tarihli bir araştırmada, tarçının tip 2 diyabetli kişilerdeki etkileri araştırılmıştır. Bir grup her gün tarçın takviyesi alırken, diğer grup plasebo alarak çalışmaya dahil edilmişlerdir. Sekiz hafta sonra, tarçın tüketen grupta kilo ve vücut yağı kaybeden kişiler gözlemlenmiş; plasebo grubunda ise herhangi bir değişiklik yaşanmamıştır. Sonuçlar, tarçını kilo kaybı üzerinde etkiliymiş gibi gösterse de, bu küçük bir çalışmadır ve iddiaların doğrulanması için daha büyük klinik çalışmalara ihtiyaç vardır (11).

Tarçın Kilo Verdirir mi?

Tarçının kilo kaybı üzerine iddia edilen etkileri aşağıdaki gibidir (12):

• Tarçın insülin duyarlılığını arttırdığı ve kan şekerini düşürdüğü, hem kilo vermek hem de tip 2 diyabeti kontrol altına alan bileşenleri ile kilo vermeyi kolaylaştırabilir.
• Tarçının aynı zamanda metabolizmayı hızlandırdığı düşünülür. Bunun sebebi ise vücudumuz baharatları sindirmek için diğer gıdalardan daha fazla enerji kullanıyor olmasıdır.
• Tarçın tok hissetmenize yardımcı olan ve vücut için gerekli bir besin maddesi olan lifle doludur. Sizi tok tutarak diyetinize yardımcı olabilir.